Diagnoza możliwości rozwojowych Gminy Kolbudy Górne dokonana została metodą ekspercką głównie na podstawie Raportu o Stanie Gminy 1998 r. Następnie, w trakcie spotkań z mieszkańcami i seminariów, przeprowadzono weryfikację tej diagnozy. Zastosowano przy tym tzw. metodę SWOT, określając silne i słabe strony Gminy oraz szanse i zagrożenia jej dalszego rozwoju. Silne i słabe stron dotyczą teraźniejszości oraz sytuacji wewnętrznej. Szanse i zagrożenia odnoszą się do przyszłości i uwarunkowań zewnętrznych rozwoju. Przytoczono również opinie mieszkańców. Na podstawie analizy SWOT i dyskusji z mieszkańcami określono też główne problemy rozwojowe Gminy.
3.1 Uwarunkowania zewnętrzne
3.1.1 Szanse rozwojowe Gminy
Synteza opinii społecznej i diagnozy eksperckiej:
- Dalszy pomyślny rozwój podmiotów gospodarczych działających w Gminie.
- Przyciągnięcie nowych inwestorów na wyznaczone i odpowiednio przygotowane obszary przemysłowo-usługowe (np. wzdłuż Obwodnicy Trójmiasta, Kolbudy, Bielkówko).
- Przyciągnięcie zamożnych mieszkańców, w tym prowadzących działalność gospodarczą w domu, na odpowiednio przygotowane obszary zabudowy rezydencjalnej.
- Ograniczenie żywiołowego, rozproszonego podziału gruntów i rozwoju zabudowy.
- Ograniczenie lokalizacji dużych osiedli mieszkaniowych w Gminie do obszaru Kowale (za Obwodnicą).
- Rozwój działalności usługowych dla mieszkańców Gminy i rekreantów z Trójmiasta.
- Rozwój agroturystyki i wytwarzania tzw. zdrowej żywności.
Opinia mieszkańców Gminy:
Szanse dalszego rozwoju Gminy łączy się z kontynuacją obecnych pomyślnych trendów ekonomicznych, przy pewnym ograniczeniu żywiołowej zabudowy mieszkaniowej, zwiększeniu znaczenia funkcji rekreacyjnych oraz zachowaniu funkcji rolniczych jako istotnego składnika życia gospodarczego, społecznego, kulturalnego oraz krajobrazu Gminy. Można przyjąć, iż wielkością graniczną dla 2010 r. (łącznie z osiedlami Kowale A i B) jest liczba 20 tys. stałych mieszkańców. Szansą jest także rozwój przemysłu, ale tylko nowoczesnego technologicznie i spełniającego wymogi ochrony środowiska zgodne ze standardami Unii Europejskiej. Zakłada się, iż na terenie Gminy mogłyby znaleźć lokalizacje również firmy usługowe, których zasięg działania wykraczałby poza jej teren. W związku z dużą atrakcyjnością przyrodniczo-krajobrazową Gminy szansą jest stworzenie na tym obszarze "zielonego zaplecza" dla mieszkańców Trójmiasta oraz obszarów rekreacji dla własnych mieszkańców. Wysoce pożądany byłby rozwój agroturystyki, w tym wyznaczenie szlaków konnych i tras rowerowych. Szansą dla dalszego pomyślnego rozwoju infrastruktury może stać się inwestowanie w jej rozwój przez zlokalizowane na terenie Gminy podmioty gospodarcze. Na przyspieszenie tempa rozwoju gospodarczego i znaczny wzrost dochodów budżetowych Gminy wpłynęłoby również zlokalizowanie tu centrum logistycznego lub dużego obiektu handlowego. Aby zapewnić Gminie dalszy zharmonizowany rozwój należy dbać aby przebiegał on według wyznaczonych, staranie zaplanowanych enklaw. Gmina powinna stosować specjalne preferencje dla niektórych inwestorów.
3.1.2 Zagrożenia rozwojowe Gminy
Synteza opinii społecznej i diagnozy eksperckiej:
- Dalsza żywiołowa parcelacja i rozproszona zabudowa całego obszaru Gminy, co z reguły prowadzi do degradacji krajobrazu i obniżenia atrakcyjności osiedleńczej i inwestycyjnej.
- Wzrost ruchu samochodowego na obszarze całej Gminy, a zwłaszcza na drodze nr 221.
- Dalsze pogarszanie stanu technicznego dróg i chodników.
- Upadek reszty gospodarstw rolnych przy braku innych źródeł utrzymania.
- Narastające konflikty w obrębie społeczności Gminy.
Opinia mieszkańców Gminy:
Zagrożenia w dalszym rozwoju Gminy upatrywane są w niskiej gęstości i złym stanie sieci dróg. Również brak szkolnictwa ponadpodstawowego staje się powoli zagrożeniem ze względu na możliwość odpływu młodzieży. Zagrożenie według mieszkańców ciągle stanowią utrudnienia w zaopatrzeniu gospodarstw domowych w wodę oraz utrzymujące się tradycyjne metody gospodarowania w rolnictwie. Dostrzegany jest również negatywny wpływ Trójmiasta a przede wszystkim wzrost przestępczości. Silnym czynnikiem hamującym dalszy pomyślny rozwój staje się narastanie konfliktów pomiędzy ludnością miejscową a napływową. Uważa się, iż coraz więcej osób wykazuje postawę roszczeniową przy minimalnym zaangażowaniu własnym.
3.2 Uwarunkowania wewnętrzne
3.2.1 Silne strony Gminy
Synteza opinii społecznej i diagnozy eksperckiej:
- Położenie w obrębie aglomeracji Trójmiasta.
- Dostęp do węzła drogowego Obwodnicy Trójmiasta, autostrady i śródmieścia Gdańska.
- Wybitne walory przyrodniczo-krajobrazowe.
- Stosunkowo dobre wyposażenie w infrastrukturę techniczną.
- Wysoki poziom szkolnictwa podstawowego.
- Atrakcyjne miejsca dla lokalizacji zakładów produkcyjnych, usługowych i handlowych.
- Przedsiębiorczość i dynamika mieszkańców.
Opinia mieszkańców Gminy:
Za silne strony Gminy Kolbudy Górne uznane zostało przede wszystkim jej położenie w bezpośrednim sąsiedztwie śródmieścia Gdańska, dostęp do węzła drogowego Obwodnicy Trójmiasta oraz znaczne walory przyrodniczo-krajobrazowe. Również fakt, iż Gmina posiada podstawową infrastrukturę - taką jak telefony, sieć elektroenergetyczna, wodociągi, kanalizacja, sieć gazowa - uważa się za silną stronę. W dalszej kolejności wymieniono wysoki poziom szkolnictwa podstawowego. Gmina dysponuje odpowiednimi obiektami szkolnymi, posiada również wysoko wykwalifikowaną kadrę. Jako silną stronę uznaje się także fakt, iż Gmina posiada duże możliwości, jeśli chodzi o lokalizacje nowych zakładów produkcyjnych, usługowych, obiektów handlu hurtowego i logistyki.
3.2.2 Słabe strony Gminy
Synteza opinii społecznej i diagnozy eksperckiej:
- Rozproszenie działalności gospodarczej i aktywności budowlanej na obszarze całej Gminy.
- Słaba integracja mieszkańców Gminy.
- Napięcia i konflikty w obrębie społeczności lokalnej.
- Słaby stan sieci drogowej i elektroenergetycznej.
- Brak kanalizacji w niektórych miejscowościach.
- Brak stałych kontaktów z zagranicą.
Opinia mieszkańców Gminy:
Do słabych stron Gminy zaliczono przede wszystkim rozproszenie działalności gospodarczej na obszarze całej Gminy. Słaba jest również integracja społeczności lokalnej. Występują napięcia na tle niezgodności interesów i różnych stylów życia między osiadłą od dawna ludnością wiejską, przedsiębiorcami zainteresowanymi dobrymi warunkami do prowadzenia interesów oraz osobami napływającymi z miasta w poszukiwaniu jak najlepszych warunków zamieszkania. Wymieniano jako słabą stronę połączenia komunikacyjne z ościennymi gminami, siedzibą władz powiatowych w Pruszczu Gdańskim oraz na terenie samej Gminy. W niektórych miejscowościach nadal brakuje kanalizacji (Otomin) i wodociągu (Czapielsk). Kolbudy nie nawiązały jak dotąd trwałych kontaktów partnerskich z zagranicą, co zmniejsza możliwości promocji Gminy. Poprawy wymaga również profesjonalizm kadry urzędniczej obsługującej mieszkańców, zwłaszcza wobec wymagań związanych z przystępowaniem Polski do Unii Europejskiej.