Scenariusze są powszechnie stosowanym w planowaniu strategicznym sposobem prezentacji możliwej przyszłości. Ich celem jest przede wszystkim wybór wariantu polityki rozwojowej, jej celów i priorytetów. Scenariusze opisują zwykle sytuacje skrajne, które w rzeczywistości nie pojawiają się. Dzięki zwięzłości i zrozumiałości zapisu scenariusze umożliwiają szeroki udział społeczny w wyborze celów i priorytetów rozwoju.

Wszystkie scenariusze rozwoju Gminy Kolbudy Górne zakładają średnio korzystne uwarunkowania zewnętrzne - stabilność polityczną kraju, umiarkowany wzrost gospodarczy, stopniową integrację Polski z Unią Europejską. Problemy Trójmiasta będą rozwiązywane w miarę pomyślnie - nastąpi szybkie dokończenie restrukturyzacji sektora gospodarki morskiej, pojawią się nowe funkcje produkcyjne (w tym oparte na tzw. wysokich technologiach) i usługowe (w tym metropolitalne). Zróżnicowanie scenariuszy jest rezultatem założenia świadomej polityki władz Gminy i realizacji wynikających z niej programów i projektów rozwojowych, do których dostosowana zostanie struktura wydatków budżetowych. Na podstawie diagnozy potencjału rozwojowego Gminy Kolbudy Górne opracowano cztery scenariusze, oznaczone kolorami.

Scenariusz szary oznacza kontynuację obecnych trendów, tzn. politykę bez wyraźnych priorytetów rozwojowych, sprzyjającą zarówno inwestorom i powstawaniu nowych podmiotów gospodarczych, jak i nowym mieszkańcom oraz rozwojowi funkcji rekreacyjnych. Gmina koncentruje działania na polepszaniu niezbędnej dla nich infrastruktury (telekomunikacja, drogi, sieć wodociągowo-kanalizacyjna). Brakuje natomiast koordynacji w sferze przestrzennej i społecznej. W efekcie za kilka lat Gmina Kolbudy Górne może utracić swoją atrakcyjność dla inwestorów, rekreantów i obecnych oraz nowych mieszkańców.

Scenariusz pomarańczowy oznacza priorytet dla funkcji mieszkaniowych. Kolbudy stawiają na przyciąganie migrantów z Trójmiasta, a także "przechwytywanie" przybywających do aglomeracji Gdańska-Gdyni z innych regionów. Celowo tworzy się atrakcyjne warunki zamieszkania, wypoczynku i obsługi dla różnych grup społecznych.

Scenariusz błękitny oznacza priorytet dla gospodarki - produkcji, handlu i usług. Od scenariusza szarego różni się większą aktywnością w stosunku do inwestorów oraz bardziej stanowczą polityką przestrzenną. Preferowani są inwestorzy o większym potencjale i możliwościach udziału w programach rozwojowych gminy, w tym zwłaszcza infrastrukturalnych.

Scenariusz zielony to priorytet dla funkcji rekreacyjnych. Oznacza rewaloryzację, ochronę i zagospodarowanie walorów wypoczynkowych i krajoznawczych gminy Kolbudy Górne. Głównym kierunkiem rozwoju gospodarczego są usługi rekreacyjne, gastronomiczne, medyczne, rehabilitacyjne, opiekuńcze itp. Inne funkcje winny być im podporządkowane, co oznacza m.in. poszerzenie obszarów chronionych i zaostrzenie wymagań w zakresie ochrony środowiska.

Bezwładność procesów gospodarczych i społecznych oraz zagospodarowania przestrzennego sprawia, że niezależnie od wyboru scenariusza, do 2005 r. Kolbudy Górne pozostaną wielofunkcyjną gminą podmiejską. Natomiast podjęte w tym okresie przedsięwzięcia strategiczne mogą zasadniczo wpłynąć na przebieg procesów rozwojowych w latach 2006-2010, czyli w okresie pełnej integracji Polski z Unią Europejską, kiedy to na wiele lat przesądzane będą dalsze losy całych obszarów.

W toku dyskusji społecznej żaden z możliwych scenariuszy rozwoju nie zyskał aprobaty. Stanowczo odrzucono scenariusz szary, wskazując na konieczność energicznego zapobiegania takiemu rozwojowi sytuacji. Najczęściej uczestnicy spotkań wypowiadali się za połączeniem scenariusza błękitnego z zielonym, przy dopuszczeniu pewnych elementów scenariusza pomarańczowego. Wskazywano także na konieczność częściowego zachowania rolniczego charakteru Gminy.

Preferowany scenariusz można zatem nazwać tęczowym. Tęcza symbolizuje nie tylko różnorodność gospodarczą i wielobarwność kulturową Gminy Kolbudy Górne, lecz także jej pomostowy charakter - między Miastem a Wsią, między Pojezierzem a Pobrzeżem, między Lasami a Polami, miedzy Morzem a Lądem...

Scenariusze zostały opisane w formie tabelarycznej poprzez określenie związanych z ich realizacją szans i zagrożeń rozwojowych Gminy Kolbudy Górne, a także skutków dla:

  • liczby i struktury ludności,
  • środowiska przyrodniczego,
  • rolnictwa,
  • problemów społecznych,
  • dochodów mieszkańców,
  • finansów lokalnych,
  • problemów komunikacyjnych.

5.1 Scenariusz szary - kontynuacja stanu obecnego

Szanse rozwojowe Wykorzystanie dobrej koniunktury i zainteresowania Kolbudami ze strony inwestorów i nowych mieszkańców. Kontynuacja korzystnych trendów rozwojowych i rozpoczęcie programów i projektów infrastrukturalnych.
Zagrożenia rozwojowe Spadek atrakcyjności gminy dla inwestorów i nowych mieszkańców wskutek wzrostu utrudnień komunikacyjnych, nadmiernego zagęszczenia funkcji gospodarczych i pogorszenia warunków życia. Zniszczenie walorów i zasobów przyrodniczych i przestrzennych niezbędnych do rozwoju nowych funkcji.
Liczba ludności Główne źródło wzrostu ludności - umiarkowany napływ.
2005 r. - 10 tys. osób
2010 r. - 15 tys. osób
W razie szybkiego spadku atrakcyjności osiedleńczej poziom 15 tys. Mieszkańców może zostać nie osiągnięty.
Struktura ludności Powolne zahamowanie procesu starzenia się ludności.
Środowisko przyrodnicze Pogorszenie stanu środowiska i postępująca dewastacja krajobrazu na obszarze całej gminy, a w rezultacie utrata walorów osiedleńczych i rekreacyjnych.
Rolnictwo Zmniejszenie areału gruntów rolnych, produkcji, dochodów i liczby miejsc pracy w rolnictwie. Rozproszone parcelacje i "odrolnienia" gruntów na różne cele.
Problemy społeczne Narastające niezadowolenie mieszkańców wskutek pogorszenia warunków życia.
Dochody mieszkańców Początkowo dalszy wzrost, następnie stagnacja, a nawet spadek.
Finanse lokalne Początkowo kontynuacja dobrej sytuacji obecnej, następnie gwałtowny wzrost wydatków publicznych na usuwanie negatywnych efektów żywiołowego rozwoju. W efekcie możliwe kłopoty finansowe w latach 2005-10.
Problemy komunikacyjne Na obecnym poziomie, następnie narastające.

5.2 Scenariusz pomarańczowy - priorytet dla mieszkalnictwa

Szanse rozwojowe Kolbudy "sypialnią" Trójmiasta. Wykorzystanie wszystkich możliwych terenów budowlanych i rozbudowywanej infrastruktury dla rozwoju funkcji mieszkaniowej.
Zagrożenia rozwojowe Istniejące braki w infrastrukturze technicznej i społecznej mogą utrudnić realizację tego scenariusza.
Liczba ludności Główne źródło wzrostu ludności to duży napływ z zewnątrz, inicjowany i sterowany przez gminę.
2005 r. - 17 tys. osób
2010 r. - 20 tys. osób
Struktura ludności Odmłodzenie ludności w wyniku napływu młodych rodzin.
Środowisko przyrodnicze Zwiększona presja na obszary rekreacji codziennej i tygodniowej na terenie gminy ze strony stałych mieszkańców, zwłaszcza dzieci i młodzieży.
Rolnictwo Znaczne zmniejszenie areału gruntów rolnych, produkcji, dochodów i liczby miejsc pracy w rolnictwie. Wielkoobszarowe parcelacje i "odrolnienia" gruntów na funkcje mieszkaniowe oraz obsługi zwiększonej liczby mieszkańców. Możliwe dwa warianty przestrzenne: skoncentrowany (Kowale i Jankowo liczą 11 tys. osób) oraz rozproszony.
Problemy społeczne Zwiększenie aktywności mieszkańców. Negatywne efekty społeczne "sypialni" wielkiego miasta, np. wzrost przestępczości młodzieżowej. Problem przyłączenia osiedla Kowale do Gdańska.
Dochody mieszkańców Dalszy wzrost, zależny od poziomu dochodów nowych mieszkańców, realizowanych na rynku pracy Trójmiasta.
Finanse lokalne Napływ młodych rodzin o przeciętnych dochodach, silnie obciążających lokalną infrastrukturę społeczną i techniczną, może doprowadzić do kryzysu budżetowego po 2005 r.
Problemy komunikacyjne Na obecnym poziomie, następnie narastające. Szczególnie uciążliwy może być wzrost dojazdów do Trójmiasta.

5.3 Scenariusz błękitny - priorytet dla produkcji, handlu i usług

Szanse rozwojowe Kolbudy obszarem ekspansji gospodarczej Trójmiasta. Dalszy rozwój i różnicowanie gospodarki gminy. Wzrost wielkości, efektywności i dochodów lokalnych przedsiębiorstw.
Zagrożenia rozwojowe Utrata atrakcyjności lokalizacyjnej wskutek nadmiernego zagęszczenia funkcji gospodarczych, braku przestrzeni, braku wyspecjalizowanych usług, osłabienia wizerunku "dobrego miejsca" do robienia interesów.
Liczba ludności Główne źródło wzrostu ludności - umiarkowane migracje
2005 r. - 10 tys. osób
2010 r. - 13 tys. osób
W razie szybkiego spadku atrakcyjności osiedleńczej poziom 13 tys. mieszkańców może zostać nie osiągnięty.
Struktura ludności Powolne zahamowanie procesu starzenia się ludności.
Środowisko przyrodnicze Wzrost uciążliwości związanych z gospodarką (ruch samochodowy, emisje do powietrza, wód i gleby). Wzrost kolizji przestrzennych między funkcjami mieszkaniową, produkcyjną, usługową i rekreacyjną.
Rolnictwo Znaczne zmniejszenie areału gruntów rolnych, produkcji, dochodów i liczby miejsc pracy w rolnictwie. Wielkoobszarowe parcelacje i "odrolnienia" gruntów na funkcje gospodarcze. Niektóre gospodarstwa mogą przetrwać dzięki powiązaniom z nowymi zakładami przemysłu rolno-spożywczego. Inne mogą zmienić profil produkcji, podejmując działalność pozarolniczą na bazie posiadanych gruntów i budynków.
Problemy społeczne Ewentualne konflikty pracownicze. Alienacja najbogatszych mieszkańców.
Dochody mieszkańców Znaczny wzrost.
Finanse lokalne Dzięki wysokim przychodom z podatków brak problemów finansowych.
Problemy komunikacyjne Na obecnym poziomie, następnie narastające. Szczególnie uciążliwy może być znaczny wzrost ruchu towarowego.

5.4 Scenariusz zielony - priorytet dla rekreacji i usług

Szanse rozwojowe Kolbudy ważnym obszarem zaplecza rekreacyjnego Trójmiasta.
Zagrożenia rozwojowe Nadmierna eksploatacja walorów i utrata atrakcyjności rekreacyjnej, m.in. wskutek braku właściwego zagospodarowania.
Liczba ludności Hamowanie napływu ludności z zewnątrz, inicjowane i sterowane przez gminę.
2005 r. - 10 tys. osób
2010 r. - 11 tys. osób
Struktura ludności Szybkie starzenie się ludności.
Środowisko przyrodnicze Polepszenie stanu środowiska przyrodniczego wskutek zabiegów rewaloryzacyjnych i ochronnych.
Rolnictwo Powolne zmniejszanie areału gruntów rolnych, produkcji, dochodów i liczby miejsc pracy. Rozproszone parcelacje i "odrolnienia" gruntów głównie na funkcje rekreacyjne. Większość gospodarstw może przetrwać dzięki podjęciu produkcji tzw. zdrowej żywności i działalności usługowej dla rekreantów (agroturystyka, hotelarstwo, gastronomia).
Problemy społeczne Wzrost przestępczości "rekreacyjnej".
Dochody mieszkańców Na obecnym poziomie, silnie zależny od sezonowych wahań.
Finanse lokalne Problemy wynikające z sezonowości ruchu turystycznego, wysokich kosztów jego obsługi przez gminę i trudności opodatkowania znacznej części usług turystycznych.
Problemy komunikacyjne Na obecnym poziomie, następnie narastające. Szczególnie uciążliwy może być znaczny wzrost ruchu weekendowego.